Wirginia Węglińska
- prelegentka 14. Weekendu Architektury w Gdyni, wystąpi z prelekcją 1 września 2024 (wspólnie z dr Marcinem Kłodzińskim) pt. "Tadeusz Lesisz. Wbrew schematom".
Historyk, kustosz, kierownik Działu Historyczno-Naukowego Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni, absolwentka Wydziału Historycznego Uniwersytetu Gdańskiego. Autorka wystaw, albumów oraz artykułów naukowych i popularnonaukowych, współorganizatorka oraz uczestniczka licznych konferencji naukowych. W kręgu jej zainteresowań badawczych znajdują się: dzieje Marynarki Wojennej w XX w.; losy obywatelek polskich więzionych w niemieckich obozach koncentracyjnych, ze szczególnym uwzględnieniem KL Ravensbruck oraz KL Stutthof. W 2023 r. uhonorowana Gdyńską Nagrodą Muzealną oraz Brązowym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.
fotografie:
1\fot. portretowa Wiktoria Węglińska - mat. prelegentki
2\Tadeusz Lesisz (fot. archiwalna)
3\fot. portretowa Marcin Kłodziński
Archi-Prelekcje | Weekend Architektury - 1 września 2024, Konsulat Kultury w Gdyni
Temat wystąpienia: „Tadeusz Lesisz. Wbrew schematom”
Abstrakt:
Ponad siedem dekad temu Tadeusz Lesisz, jako pierwszy Polak został laureatem jednej z najbardziej prestiżowych brytyjskich nagród architektonicznych: Srebrnego Medalu Królewskiego Instytutu Architektów Brytyjskich. Dla byłego już kapitana Marynarki Wojennej to jasny sygnał, że w jego życiu rozpoczyna się ciekawy i pełen zawodowych sukcesów rozdział. Zupełnie odmienny od poprzedniego. Jako oficer, na pokładach legendarnych dziś okrętów, uczestniczył w największych morskich operacjach II wojny światowej. Dopiero po jej zakończeniu zdjął mundur i rozpoczął życie na obcej, brytyjskiej ziemi. Powrócił wówczas do młodzieńczej pasji związanej z architekturą i zdecydował, że stanie się ona jego zawodową drogą. Dzięki finansowemu wsparciu, jakie otrzymał od Komitetu na rzecz Edukacji Polaków w Wielkiej Brytanii w latach 1948-1953 r. studiował w Oxford School of Architecture. W 1957 r. ukończył także studia urbanistyczne w Manchester University.
Swoją długoletnią karierę rozpoczął od pracy w spółce Greenhalgh & Williams, której w 1964 r. został współwłaścicielem. Przez lata zdobył wiele prestiżowych nagród. Dołączył również do słynnego Królewskiego Instytutu Architektów Brytyjskich (Royal Institute of British Architects).
Specjalizował się w projektach szkół (średnich i powszechnych), osiedli mieszkaniowych, mieszkań, biur i budowli fabrycznych. Szczególne miejsce w jego karierze zajmowało budownictwo sakralne. Zaprojektował i przebudował wiele kościołów m.in.: kościół pw. Niepokalanego Poczęcia Marii w Failsworth, kaplicę OO. Salezjanów w Bolton, kościół pw. Niepokalanego Poczęcia Levenshulme, kościół pw. Św. Jana Bosko w Blackley. Za wkład w budownictwo sakralne papież Paweł VI w 1974 r. odznaczył T. Lesisza medalem Pro Ecclesia et Pontifice. Ponad dwie dekady później, za szczególne zasługi na rzecz Kościoła przyznano mu Order św. Grzegorza Wielkiego.
Tadeusz Lesisz, był niewątpliwe jednym z aktywniejszych polonijnych działaczy w Manchesterze . Jego dom, który odwiedzał także Edward hrabia Raczyński, prezydent RP na uchodźstwie, nazywano „ambasadą polskości”. Trudno dziś zliczyć wszystkie stowarzyszenia i komitety, do których należał. Był prezesem Zjednoczenia Polskiego w Manchesterze, pełnił funkcję delegata rządu RP na uchodźctwie, a działalność charytatywna i społeczna przynosiły mu spełnienie.